TAŞIMALI SİSTEMİN GETİRDİKLERİ VE GÖTÜRDÜKLERİ

 

             Kırklareli İlindeki  İlköğretim Okullarında taşımalı sistemin uygulaması, olumlu yönleri ile aksayan yönlerini tespit etmek amacıyla  ilimiz İlköğretim Müfettişleri örneklem usulü ile anketler düzenleyerek inceleme yapmışlardır.

             Tespit edilen bu hususları siz eğitimcilerle paylaşmak ve taşımalı sistem hakkında sizlerin de görüşlerini  öğrenmek için anket sonucunu siteme almaya karar verdim.

            Yapılan anket sırasında  yardım ve emeklerine esirgemeyen okul müdürleri ile öğretmenlere teşekkür ediyorum.

            A- Okullarda taşımalı sistemin olumlu ve olumsuz yönlerini tespit etmek amacıyla;

 1-Taşımalı gelen öğrencilerde diğer öğrencilerden farklı olarak sosyal ve psikolojik yönden dikkatinizi 

 çeken sorunlar var mı?

 2-Taşımalı gelen öğrenciler uyum sorunu yaşıyor mu?

 3-Taşımalı gelen öğrencilerle diğer öğrenciler arasında olumsuz tutum ve davranışlar yaşanıyor mu?

 4-Taşımalı gelen öğrenciler sağlıklı beslenebiliyor mu?

 5-Taşıma merkezi okulda eğitim-öğretimi olumsuz yönde etkileyen fiziki yönden eksiklik var mı?

 6-Varsa fiziki yönden eksiklikler,

 7-Taşıma merkezi okul çevreye karşı kültür merkezi işlevini yerine getiriyor mu?

 8- Getiremiyorsa nedenleri sizce nelerdir?

Hususlardaki görüşleri  belirlemek için okulda görev yapan  39  yönetici ve öğretmene anket  uygulanmış, bu anketin sonuçlarına göre;

 1-Taşımalı gelen öğrencilerde diğer öğrencilerden farklı olarak sosyal ve psikolojik yönden dikkatinizi çeken sorunlar var mı sorusuna;

    23 Evet, 15 Hayır

 2-Taşımalı gelen öğrenciler uyum sorunu yaşıyor mu sorusuna;

    16 Evet, 23 Hayır

 3-Taşımalı gelen öğrencilerle diğer öğrenciler arasında olumsuz tutum ve davranışlar yaşanıyor mu sorusuna;

    16 Evet, 22 Hayır

 4-Taşımalı gelen öğrenciler sağlıklı beslenebiliyor mu sorusuna;

    20 Evet 19 Hayır

 5-Taşıma merkezi okulda eğitim-öğretimi olumsuz yönde etkileyen fiziki yönden eksiklik var mı sorusuna;

    26 Evet 13 Hayır,

 6-Varsa fiziki ve diğer yönlerden  eksiklikler sorusuna;

·         Öğrencilerin öğle tatiline okulda dinlenecekleri sosyal tesisin olmadığı,

·         Öğrencilerin öğle yemeğini yedikleri yerlerin yetersiz olduğu,

·         Öğrencilerin ders yaptıkları sınıfların kalabalık olduğu,

·         Öğrencilerin el becerilerini geliştirmek için iş atölyesinin gerekli olduğu, okulda araç ve gerecin

         yetersiz olduğu,

·         Dersliklerin yeterince ısınmadığı,

·         Taşıma merkezi okullara sağlık elemanlarının periyodik olarak gelmedikleri,

 

 7-Taşıma merkezi okul çevreye karşı kültür merkezi işlevini yerine getiriyor mu sorusuna;

    24 Evet 15 Hayır,

 8-Taşıma merkezi okul çevreye karşı kültür merkezi işlevini yerine getiremiyorsa nedenleri sizce nelerdir sorusuna ise;

·         Okulda kütüphane yok,

·         Okulda bilgi teknolojisi sınıfları yok,

·         Spor tesisi yok,

·         Kültürel ve sosyal faaliyetin yapılacağı alt yapı okulda yok,

·         Taşımalı öğrencilerin tamamı bir okulda toplandığından şehir çocukları ile iletişim kurma imkanı bulamıyorlar,

Cevapları verilmiştir

    B- İlimiz ilköğretim Okullarında taşıma merkezine gelen 266 öğrenciye anket  uygulanmış ve aşağıdaki sorular sorulmuştur.

            1-Her sabah sevinçle kalkıp okulunuza istekle gidiyor musunuz?                  

            2-Okulunuzda arkadaşlarınız sizinle  iyi geçiniyor mu?                                              

            3-Okuldaki arkadaşlarınızın tamamı kendi köyünüzden midir?                                

            4-Okulda arkadaşsız kalıyor musunuz?                                                                    

            5-Okulda boş zamanlarınızda kitap okuyabiliyor musunuz?                                        

            6-Okulda boş zamanlarınızda spor yapabiliyor musunuz?                                         

            7-Okulunuzdan memnun musunuz?      

            8-Araçla gidip gelmek sizi yormuyor mu?                                               

            9-Okulunuzun yerini değiştirmek elinizde olsaydı, nerede olmasını isterdiniz?

                        a)Okuduğum okulda , b)Kendi köyümde , c)Yeri önemli değil

            10-Okula köyden araçla gidip gelirken hangi sorunları yaşıyorsunuz?

                         .........................................................

   Bu sorulara verilen cevaplarda ise;

 1-Her sabah sevinçle kalkıp okulunuza istekle gidiyor musunuz?  Maddesine;

       241 Evet, 25 Hayır                   

 2- Okulunuzda arkadaşlarınız sizinle  iyi geçiniyor mu?    Maddesine;

       244 Evet, 22 Hayır,                                     

 3-Okuldaki arkadaşlarınızın tamamı kendi köyünüzden midir?     Maddesine;

       20 Evet, 246 Hayır,

 4-Okulda arkadaşsız kalıyor musunuz?     Maddesine;

       8 Evet, 256 Hayır,                                                                   

 5-Okulda boş zamanlarınızda kitap okuyabiliyor musunuz?  Maddesine;

      155 Evet 111 Hayır,                                       

 6-Okulda boş zamanlarınızda spor yapabiliyor musunuz?   Maddesine;

      125 Evet 140 Hayır                                           

 7-Okulunuzdan memnun musunuz?  Maddesine;

      153 Evet 113 Hayır,                

 8-Araçla gidip gelmek sizi yormuyor mu?    Maddesine; 

      56 Evet, 210 Hayır,                                         

 9-Okulunuzun yerini değiştirmek elinizde olsaydı, nerede olmasını isterdiniz?  Sorusuna;

     a)Okuduğum okulda : 71, b)Kendi köyümde:119, c)Yeri önemli değil :72

 10- Okula köyden araçla gidip gelirken hangi sorunları yaşıyorsunuz?  Maddesine ise;

• Kış ayları çok soğuk geçtiğinden araçla gidip gelirken çok üşüyoruz,

• Sabahları araca yetişemediğimizden okula bazen gidemiyoruz,  bu nedenle devamsızlığımız artıyor,

• Uykumuzu tam alamıyoruz derslerde uyukluyoruz ve dersleri öğrenemiyoruz,         Anaç sünücüsü bizleri evlerimize yakın yerlerden almıyor,        

• Araç sürücüsü bizleri götürüp getirirken yolcu alıyor, bizler ayakta kalıyoruz. Köyümüze iki servis olduğu halde birisi gelmiyor tek araçla gidiyoruz,

• Araç sürücüsü bizleri götürüp getirirken çok sigara içiyor hasta olan çocuklar rahatsız oluyor, boğulur gibi oluyoruz,

• Araç sürücüsü bizlere çok bağırıyor,

• Araç sürücüsü sabahları arabada bizim gelmemizi beklerken uyuyor, bu nedenle kaza yapar diye korkuyoruz,

•  İlköğretim Okuluna öğrenci taşıyan bazı sürücüler içki içiyor, geç geliyor, yolcu alıyor, öğrencilere saygısızlık yapıyor, trafik kurallarına hiç uymuyor, araç küçük olduğundan öğrenciler ayakta gidiyor, öğrencileri başka köylere götürüp daha sonra kendi köyümüze getiriyor bu nedenle eve geç geliyoruz ve annemizden geç kaldık diye azar işitiyoruz, araç köy içine girmiyor, sürücü öğrencilere küfür ediyor, arabaların kaloriferi yanmıyor,

Cevapları verilmiştir.

 

          C- İlköğretim Okullarında taşımalı sistemin olumlu ve olumsuz yönlerini tespit etmek amacıyla 223  öğrenci velisine anket  uygulanmış ve aşağıdaki hususlarda fikirleri sorulmuştur.

1. Çocuklarının taşımalı okulda eğitim-öğretim görmelerinden memnuniyeti,

2. Çocuklarının taşımalı sistemde daha iyi eğitim kalitesi                                  

3. Taşımalı eğitimdeki aksayan hususlar

4. Köydeki okulun kapanmasının her hangi bir olumsuz etkisi olup olmadığı   

5. Köydeki okulun kapanmasının köye olumsuz etkisi varsa ne gibi olumsuz etkisi olduğu?                       

Bu hususlara verilen cevaplar ise;

1- Çocuklarımızın taşımalı okulda eğitim-öğretim görmelerinden memnuniyeti maddesine;

    167 Evet, 55 Hayır,

2- Çocuklarımızın taşımalı sistemde daha iyi eğitim almaktadır maddesine;

    149 Evet ,72 Hayır                            

3- Taşımalı  eğitimdeki aksayan hususlar  maddesine;

·   Çocuklarımız sabah geç kalma korkusu yaşıyor, bu nedenle uykularını tam alamıyor,

·   Köydeki öğrencilerden ailesini ekonomik durumu iyi olanlar taşıma merkezi okul yerine ilçe merkezindeki eğitim seviyesi daha iyi olan okullara gidiyor,

·   Araçlar yağışlı havalarda köye geç geliyor, bu nedenle çocuklarımızın eğitim öğretimi engelleniyor,

·   Araçlara dışarıdan yolcu alınıyor, araçlar çok sık arızalanıyor, araçlar çocuklarımızı köy girişinde bırakıyor.

4- Köydeki okulun kapanmasının her hangi bir olumsuz etkisi olup olmadığı  maddesine;

    103 Evet, 86 Hayır, Cevap yok 34,

5- Köydeki okulun kapanmasının olumsuz etkisi olduğu maddesine;

     69 Evet, 120 Hayır ve 34 Cevap yok,

6- Köydeki okulun kapanmasının olumsuz yönleri nelerdir maddesine;

·  Köyümüzde neşe kaynağı olan çocuklarımızın taşımalı sistem nedeni ile köyde olmaması üzüntü vericidir.

·  Köyde okul olmayınca Türk Bayrağı göndere çekilmiyor ve köyde İstiklal Marşı söylenmiyor bu da bizleri üzüyor.

Şeklinde olmuştur.

 

SONUÇ :

  İlimizde yapılan taşımalı ilköğretim uygulaması anketi sonucuna göre:

     1- Taşıma merkezi ilköğretim okullarındaki öğrencilerin başarıları;  

Taşınan öğrencilerin genel başarı   ortalamasının  %87 olduğu,

     2- Taşımalı ilköğretim uygulamasının, taşınan öğrencilerin sosyal, psikolojik ve kültürel gelişimlerine olumlu ve olumsuz etkileri ;

 Sosyal ve kültürel yönden öğrencilerin gelişimlerine olumlu katkıda bulunduğu, ancak öğrencilerin gelişim düzeyleri dikkate alındığında öğrencilerin psikolojik yönden daha sağlıklı gelişmeleri için "Öğrenci kişilik Hizmetleri"nin sunulmasında gerekli personel ve fiziki ortamın sağlanması;

      3- Taşınan öğrencilerin girdikleri yeni ortama uyum problemleri, nedenleri ve çözüm önerileri;

Taşınan öğrencilerin %90'ının üzerinde kısmının girdikleri yeni ortamda uyum problemi yaşamadıkları,%3 civarındaki öğrencinin ise arkadaş edinmede sorun yaşadıkları; bu sorunu ortadan kaldırmak için taşıma merkezi okullarda "Öğrenci kişilik Hizmetleri"ne daha çok önem verilmesi gerekir.

      4- Taşıma merkezi ilköğretim okullarının çevreye karşı kültür merkezi işlevini yerine getirip getirmediği;

Yapılan anket sonucuna göre taşıma merkezi okulların çevreye karşı kültür merkezi işlevini istenilen düzeyde yerine getiremediği, okulların bu işlevi yerine getirebilmeleri için; taşıma merkezi okullara spor salonu, çok amaçlı salon, rehberlik hizmetlerinin verilebileceği mekanlar, ihtiyaca cevap verecek şekilde kütüphane, laboratuar, bilgi teknoloji sınıfları, iş-teknik ve resim atölyeleri ile müzik salonu oluşturulması. Oluşturulan bu mekanların çevreye de açık olması. Ayrıca bu mekanlardaki iş ve işlemleri amacına uygun yürütebilmek için yeterli sayıda personelin görevlendirilmesi gereklidir.

         5- Okulu bulunan yerleşim birimlerindeki 1, 2, 3, 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin taşınması bu öğrencilerin gelişimi ve eğitim öğretime aktif katılımı açısından ne derece uygundur, uygun değilse nedenleri; Öğrencisi taşıma kapsamına alınarak kapatılan köy okullarının kapatılmasının, sosyal ve kültürel etkilerinin neler olduğu, olumsuz etkileri varsa çözüm önerileri;

Veliler ve öğrencilerle ilgili ankette yer alan açık uçlu soruların cevaplarından anlaşıldığı üzere; gelişim çağındaki çocukların uyku, beslenme ve ulaşım yönünden olumsuz etkilendikleri, bu nedenle sosyal ve kültürel etkinliklere katılma şanslarının diğer öğrencilere göre daha az olduğu ortaya çıkmaktadır.

Öğrenci velilerine yapılan ankete göre; velilerin % 46.18’i olumsuz bir etki yaratmadığını, % 38.56’sı ise olumsuz etki yarattığını, % 15.24’ü  ise bu konuda görüşü olmadığını beyan etmişlerdir. Bu husustaki olumsuz görüş bildirenler  okulun sunduğu sosyal ve kültürel etkinliklerden  köyün mahrum kaldığını beyan etmişlerdir.  Bu olumsuzluğun ortadan kaldırılması için ilköğretim okullarındaki ders programlarının yeniden gözden geçirilerek, sosyal ve kültürel etkinliklerin yapılabileceği ve bu etkinliklerin taşıma merkezi okullar aracılığı ile okulu kapatılan köylere de götürülmesine imkan sağlanmalıdır.      

       6- Taşımalı ilköğretim yönetmeliği hakkındaki görüşler, yönetmelikte değişmesi gerekli olan maddeler, öğrencisi taşınacak okul ve yerleşim birimlerinin  özelliklerini belirleyen 9. madde ile ilgili görüşler ve öneriler;

 - Yönetmeliğin 9. maddesinin ( f ) fıkrasındaki 2,5 Km uzaklık şartının köyler arası için (Köyde yaşayanların ekonomik durumu göz önüne alınarak) kaldırılmasının,

 - Köylerde, birleştirilmiş sınıfları ortadan kaldırmak amacı ile yönetmelikte belirlenen taşınacak öğrenci sayısının sınırının tamamen kaldırılması,

 - Beşinci maddede belirtilen olumsuzlukların ortadan kaldırılması için öğrencilerin sosyal ve kültürel yönden gelişimlerini sağlamak için haftalık ders programında yapılacak değişiklikler aracılığı ile sosyal ve kültürel etkinliklere katılmayı sağlayacak ders saatlerinin yaratılması, (Köyden gelen öğrencilerle okulun bulunduğu çevreyi tanıma gezileri, Eğitici çalışmalar, sportif faaliyetlere yer verme imkanı yaratma  gibi),

      7- Taşıma hizmetinin daha ekonomik olması için alınması gereken tedbirler ve öneriler;

·         Taşınan okulların bulunduğu köylerde Köy Kanununa göre okullara ayrılan köy bütçesi payların taşıma merkezi okullarına aktarılması için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması,

·         Taşınan okulların bulunduğu köylerdeki okullara ait gelir getirici arazilerden elde edilen gelirlerin taşıma merkezi okullarına aktarılması,

·         Kapatılan köy okullarının kurum, şahıs ve tüzel kişilikler tarafından kiralanmasına daha çok imkan verilerek  elde edilecek gelirlerin taşıma merkezi okullarına aktarılması,

·         Taşımanın daha ucuza mal edilmesi için il, ilçe ve belde belediyeleri ile araç yönünden işbirliği yapılması; taşıma ihalelerindeki tekel durumunu kaldırmak ve rekabeti artırmak için ihale duyurularının yakın il ve ilçelere de yapılması,

·         Taşıma merkezi okullarda öğrenci beslenmesinin daha dengeli ve ucuz olabilmesi için il ve ilçe merkezlerindeki kamu kuruluşları mutfakları ile pansiyonlu ve yatılı okul mutfaklarından yararlanılması,

        8- Öğrenci taşıyan arabaların sıkı denetimden geçirilmesi, bu konuda jandarma trafik ekiplerinden de yararlanılması,

Gereklidir.

   İlimizde örneklem yolu ile yapılan anketten çıkan neticelere göre taşımalı sistemin olumlu yönlerinin yanında olumsuz yönlerinin de olduğu ortaya çıkmaktadır. Tespit edilen olumsuzlukları ortadan kaldırmak için yukarıda yaptığımız önerilerin yanında Milli Eğitim Bakanlığının diğer illerden elde ettikleri önerileri de uygulamaya koymasında yarar vardır