Lider ve Liderlik

Liderlik, grubu etkileyebilme ve peşinden sürükleyebilme gücüdür. Lider, Grubu etkileyen ve arkasından sürükleyen kişidir.

Yönetici, karar verme ve yetkiyi kullanma gücüne sahip olan kişidir.

Yönetici ve Lider Arasındaki Farklılıklar

·               Yönetici düzeni korumaya çalışır, lider değişmeyle ilgilenir.

·               Yönetici yetkisini, lider etkisini kullanır.

·                Yönetici liste ve bütçe sahibidir, lider vizyon sahibidir.

Vizyoner Liderlik Rolleri

·               Yolu Görmek

·               Yolda yürümek

·               Yol olmak

Paylaşılan Vizyon
Eğer insanlara hiçbir zaman geçmişten kurtulma fırsatı vermezseniz yeni bir sayfa açma şansınız olmayacaktır.
Ortak bir vizyon olmadığı zaman, birçok insan işlerinin başında ölecektir. İşyerinde işin anlamlı kılınması, paylaşılan vizyonla gerçekleşebilir

Vizyon Geliştirme Süreci

·               Dünyaya yeni bir bakış

·               Düşünceye dayalı bireysel vizyon

·               Düşünsel vizyonu paylaşma

·               Sezgiye dayalı bireysel vizyon

·               Sezgisel vizyonu paylaşma

·               Bütünleyici vizyon

·               Mevcut gerçeklik evresi

·               Eylem planı

·               Vizyonu yeniden gözden geçirme

İş Ahlakı

İnsanları uzun zaman aldatamazsınız. Çünkü insanlar bir gün aldatıldıklarını anlar. İnsanların başka insanları gözleyen çok keskin gözleri vardır.

İlke Merkezli Davranış

Etik baş dönmesi karşısında ilke merkezli davranmak zorundayız.

İlkeler hep doğru yolu gösterir.

Yöneticilerin diktatör oldukları yerlerde iş ahlakına aykırı davranışlar daha çok ortaya çıkmaktadır.

Ahlaki (Moral ) Liderlik

Ahlaki ilkeleri benimseyerek, insanları yönlendirmeye dayalı bir liderlik biçimidir.

Ahlaki lider, iş ahlakını oluşturan liderdir.

Ahlaki lider, personelin iş ahlakı ile ilgili ilkelerden sapmalarını önler.

Ahlaki lider, iş ahlakı ilkelerini kurum kültürüne yerleştirir.

Ahlaki Liderlik

Ahlaki lider, yukarıya gösterdiği sadakatten daha çok, astlarına karşı göstermek zorundadır.

Alttakilere gösterilen sadakatin her zaman yukarıdakilere gösterilen sadakatten fazla olması gerekir.

Öğrenen Lider

Öğrenen lider, öğrenen örgüt modeline uygun davranışlar gösterebilen liderdir.

Öğrenen lider, öğrenen örgütü oluşturmaya çalışır.

Öğrenen liderin en belirgin özelliği, öğrenmeye açık olması ve takım halinde öğrenmeye imkan sağlamasıdır.

Öğrenen Liderin İki Temel Sorumluluğu

Öğrenme liderliği hem kollektif hem de bireysel olmayı gerektirir.

Öğrenen lider kollektif davranmak zorundadır. Öğrenen lider takım halinde öğrenmenin gerçekleşmesini sağlar.

Öğrenen lider, bireysel açıdan kendini sürekli yenilemek zorundadır.

Yetişkin Öğrenenler

İsteksiz Öğrenenler: Bunların temel sloganı “ben gördüm geçirdim olarak görülebilir.

Keyfi Öğrenenler: Bunların sloganı ise bu da geçer olarak tanımlanabilir.

Yaşam boyu öğrenenler: Temel sloganı yeni ise deneyelimdir. Bu kişiler, yaşamları boyunca öğrenmeye çalışırlar.

Eğitim Liderinin Yeni Rolleri

·               Değişimi yönetmek

·               Esnek bir yapı kurmak

·               Düzen ve düzensizliği yönetmek

·               Öğrenen örgüt oluşturmak ve yaşatmak

·               Akılları buluşturmak ve kollektif aklı yönetmek

Kültürel Liderlik

Örgütsel kültürü kurmaya ve geliştirmeye yönelik bir liderlik biçimidir. Kültürel bir lider olarak okul yöneticisinin görevi, paylaşılan bir okul kültürünün oluşturulmasıdır.

ORGANİZASYON KÜLTÜRÜNÜN TEMEL ÖĞELERİ

1.ORGANİZASYONUN TARİHİ

2. DEĞERLER ve NORMLAR

3. GELENEKLER VE ADETLER

4. HİKAYELER VE EFSANELER

5. KAHRAMANLAR

6.SEMBOLLER

ORGANİZASYON KÜLTÜRÜ

Bir organizasyonun temel değer ve inançlarının bütünüdür.

Organizasyon kültürü, bir organizasyonun yazılı olmayan kurallar bütünüdür.

Şirket kültürü biçimleri
1. Dinamik Kültür
2. Bürokratik kültür
3. Kapalı (Durgun) kültür
4. Savaş kültürü

GÜÇLÜ ORGANİZASYON KÜLTÜRÜNÜN YARARLARI
1. Personelin şirket ile bütünleşmesini sağlar
2. Personelin davranışlarını yönlendirir
3. Personeli motive eder.
4.Grup halinde hareket etmeyi sağlar

Okul Yöneticisinin Kültürel Liderlik Rolleri

Yorumlayıcı rol: Okulun görevlerini, normlarını ve değerlerini yorumlama.

Sunucu Rol: Davranışı modelleştirme, davranışların ayrıntılarını belirleme ve grup önünde etkili sunu yapma.

Resmi Rol: Geleneksel törenler ve halka açık etkinlikler düzenleme.

DEĞERLERLE YÖNETİM

İşgörenlerin ortak değerler etrafında bütünleştiği değer odaklı davranmalarını sağlayan bir yönetim yaklaşımıdır.

İnsanlar, yasal olmaktan çok değerlerle hareket eden varlıklardır.

DEĞERLERLE YÖNETİM SÜRECİ
Misyon ve değerleri belirlemek
Değerleri aktarmak
Değerler ve örgütün gündelik etkinliklerinin bütünleştirilmesi

MİSYON
Bir organizasyonun yerine getirmeye çalıştığı temel amaçtır.

Misyon vizyonla tutarlı olmak zorundadır. Ne yapıyoruz ve neye inanıyoruz sorularına cevap aramaya çalışmaktadır. Misyondan sapma, şirketin amaçlarından uzaklaştığının en açık göstergesidir.

VİZYON
Bir organizasyonun geleceğe yönelik resmidir.
Geleceğin gerçeğe yakın hayalidir.
Görünmeyeni görme sanatıdır

Örgüt Felsefesi
Bir kurumda çalışan personelin davranışlarını yönlendiren paylaşılan düşünce ve inançların tümüdür.
Örgüt felsefesinin yararları:
1. Davranışlara ve kararlara yol gösterir 2. Organizasyon kültürünü açıklar
3. Organizasyonun performansını artırır

Örgüt Kimliği
Bütün kuruluşların kendilerine özgü bir kimliği vardır.
Kurum kimliği, bütün personelin duygusal olarak kendisine bağlandığı değeler, felsefe ve kurumsal bilinçtir.
Her kurum, kendisini çevresindeki örgütlerden ayırdeden bir kurum kimliğine sahiptir.

Örgüt Kimliğinin Önemi
Organizasyon kimliği bir organizasyona şu noktaları aydınlatmaktadır:
1. Biz Kimiz?
2. Biz Ne Yapıyoruz?
Kimliği olmayan bir organizasyonun hayatını sürdürmesi mümkün değildir.
Organizasyon kimliği personel arasında biz duygusunu geliştiren psikolojik bir yapıştırıcıdır.

Öğrenemeyen Örgüt Kültürü

1.Pozisyonum neyse ben oyum

2. Düşman dışarıda

3. Sorumluluk üstlenme kuruntusu

4. Olaylara takılıp kalma

5. Haşlanmış kurbağa masalı

6.Tecrübe ile öğrenme hayali

7. Yönetici efsanesi

Kalite Liderliği

Okullarda okul yöneticisinin liderliği olmadan kalite okulunun oluşturulması mümkün değildir.

Kalite liderliğinde, yöneticinin öncülüğü önem taşımaktadır.

Okul Yöneticisinin Kalite Liderliği Rolleri

Kalite örgütlenmesini gerçekleştirmek

Paylaşımcı bir okul kültürü oluşturmak

Okulun vizyon ve misyonunu belirlemek

Müşteri odaklı liderlik

Takım liderliği