Çocuğun Eğitimine Ailenin Katılımı Konusunda

“Okulun Temel Sorumlulukları”

Nelerdir?

Gizem GÜRSES

Uşak Üniversitesi

Yüksek Lisans Öğrencisi

(Türkçe Öğretmeni)

          Hızla küreselleşen dünyada; işbirliğine izin veren bir grubun üyelerince paylaşılan ve yazılı olmayan normlar olarak tanımlanan toplumsal sermaye gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Özdemir (2007), toplumsal sermayenin en önemli kaynağının aile olduğunu belirtmiştir. Bireyin ilk öğrenmelerinin gerçekleştirildiği aile kurumu, zamanla; içine başka unsurları da almaya başlamaktadır. Bireyin; okul aile ve toplumsal üçgeninde gelişmesini sağlamak için aile ve okul işbirliğinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi gerekmektedir.  

            Aile ortamında olumsuz yaşantılarla büyüyen her bir çocuğun; yenidünyayla iletişimi okulla başlamaktadır. Fakat; okulun, her olumsuzluğu olumluya çevirecek eterli gücü yoktur. Bu bağlamda; çocuğun gelişimindeki aksaklıkların giderilebilmesi için okulun, aile ile ortaklaşa bir strateji geliştirmesi gerekir. Ailenin, öğrenmede temel yapı taşı olduğu kabul edildiği sürece, okul-aile birlikteliğinin de öneminin günden güne benimseneceği bilinmelidir. 

            Kuşkusuz; işbirliğinin sağlanması için iki ayrı unsurun da çaba harcaması gerekecektir. Çoğu zaman; aileler, çocuğun iç dünyasında olup bitenleri görmeyebilir. Ya da okul, kurum olarak; çocuğun ailevi sorunlarından habersiz olabilir. Bu gibi durumların çözümü; aile ve okulun karşılıklı iletişim düzeyinin arttırılmasında gizlidir. Bu iletişimin doğru gerçekleşmesinde iki unsurun da (aile ve okulun) eş güdümlü çalışması gerekir. Okul ortamının pedagojik açıdan daha deneyimli olduğu kabul edilir bir gerçektir. Çocuğun gelimine bilimsel bir yaklaşımla bakam “okul” kavramının; aile katılımını sağlamakta sorumlu olduğu yönler bulunmaktadır. Aile katılımı konusunda okulun en büyük sorumluluğu; çocuğun evde kazandığı olumlu deneyimlerden yararlanmak ve olumsuz deneyimlere karşı hazırlıklı olmaktır. Kuşkusuz; her çocuğun aile içi deneyimleri olumlu yönde olmayacaktır. Bu nedenle, deneyimlerinden ötürü sorun yaşayan öğrencilerin durumunu; aileye, uygun bir dille anlatmak gerekir. Okul, temel becerilerin kazandırılmasıyla eğitim görevini tamamlamaz. Okul ortamının en önemli görevlerinden biri öğrencilerin kişisel gelişimine ve davranışlarına katkıda bulunmaktır (Özdemir, 2007,185).           

Gelişim psikolojisinde kimi düşünürlerin kritik dönemler olarak nitelediği durumların, çocuğun kişiliğinin altyapısını oluşturduğu bilinmektedir. Bu nedenle okulun işlevleri arasında gelişim dönemlerini göz önünde bulundurmanın ve bu konuda aileleri bilinçlendirmenin de yer aldığı görülmektedir. Örneğin aile ve çocuk arasında gerçekleşebilecek olan kuşak çatışmasının aşılmasında öğretmenin sorumluluğu fazladır. Yani öğrenci-veli arasında yaşanan kuşak çatışmalarına öğretmenin pedagojik bakış tarzı çatışmanın büyümesini engelleyebilir. 

            Okul-aile işbirliğinin sağlanmasında en önemli rolü oynayan öğretmenler, öğrencileriyle doğrudan ilişki kurabildikleri için süreçte etkin rol oynarlar.

             Calderhead. (1997), öğretmenin öğrencileriyle bütünleşerek onların duygularını anlaması, öğretim ortamını düzenlemesi, meslektaşları ve anne-babalar ile sürekli etkileşim kurması gerektiğini belirtmiştir.  

Aile ve okul iletişiminde öğretmenin görevleri; anne-babaları ziyaret ederek onları derse katılmaya davet etmek ve çocukları daha yakından tanımak için onlardan yardım almaktır.

Viechnicki (1997,351), öğretmenin bir dosya tutmasını; bu dosyada da öğrencinin aile ve çevre araştırmasına ilişkin verilerin bulunması gerektiğini belirtmiştir. 

Öğrenciye yönelik yaklaşımların tamamında; aile-okul yöneticiler-öğrenci-öğretmen ilişkileri önem kazanmaktadır. Bu ilişkilere bakıldığında temel iş birliğinin koordine edilmesi gerekir. Öğrencinin geleceği için; okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin pedagojik birikimi ve ailenin bilinçli yaklaşımı yeterli olacaktır.

KAYNAKLAR:

·  Calderhead, James (1997). “Öğretmenlerin Uzmanlığının Tanımlanması ve Geliştirilebilmesi” Uluslararası Dünya Öğretmen Eğitimi konferansı, Milli Eğitim Basımevi, Ankara. 21.

·   Özdemir, Çağatay (2007)Toplumsal Değişme Karşısında Aile ve Okul, Türk Eğitim Bilimleri dergisi. 5 (2). 185-198.

·   Viechnicki Karen (1997) “Öğrenci Dosyalarının Değerlendirilmesinin Öğretmenin Sınıf İçi Etkinliklerine Olan Etkisi” (Çeviren Gökçe, E.) A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi Cilt 28, Sayı 2 s.351